Sara Madou (37 jaar) is zelfstandig journalist, hoofdredacteur en contentstrateeg. Ze werd op haar 29e hoofdredacteur van CJP (Cultureel Jongeren Paspoort) en werkte voor bladen als Vogue, Vrij Nederland en Flow. Inmiddels is ze via haar eigen bedrijf Shake Productions ook werkzaam als PR- en marketingdeskundige voor non-profits, werkt ze in de cultuursector en voor een uitgeverij. Haar geheime tips voor een succesvol bestaan als freelance redacteur? Check Linkedin, houd je aan je afspraken en doe bijvoorbeeld eens per jaar een solobrainstorm op Ameland.
Een solobrainstormsessie op Ameland, dat klinkt leuk. Is het dat ook?
“Ja, absoluut. Kijk, ik ben geen reiziger en je zult mij dan ook niet snel aan de andere kant van de wereld tegenkomen met een rugzakje op. Maar ik heb wel hulp nodig om tot rust te komen, want er zijn natuurlijk altijd dingetjes of klusjes of prikkels. Op Ameland heb ik geen katten om voor te zorgen of een man om me heen. Ik heb dan eigenlijk niks te doen, waardoor ik juist goed kan nadenken over mijn werk. Soms kom ik met een brainstormvraag aan mezelf of voor een nieuwe opdrachtgever, soms met een jaarplan en soms met helemaal niks. Ik heb het nu zo’n 6 keer gedaan en het is altijd een cadeautje aan mezelf; ik kan het iedereen aanraden.”
Je werkt nu zo’n 5 jaar als freelance redacteur. Is het wat je ervan verwachtte?
“Vroeger droomde ik ervan om hoofdredacteur te worden van een glossy. Dat idee zit dan een tijdlang in je hoofd, maar ik kwam erachter dat het toch minder bij mij past dan ik dacht. Van 9 tot 5 op een kantoor zitten is het niet voor mij: ik werk het beste in de avond en hou van wat meer afwisseling. Ik ging er steeds meer freelance opdrachten naast doen en deed daarmee ook steeds een stapje terug in uren in mijn vaste dienstbetrekking. Totdat iemand me tijdens een sollicitatie vroeg: waarom ga je niet fulltime freelancen? Gek genoeg had ik daar eigenlijk nooit aan gedacht. En nu, zoveel jaar later, heb ik nooit een seconde spijt van gehad van deze keuze.”
Hoe kies jij je opdrachtgevers?
“Ik werk nu vrijwel alleen nog maar voor organisaties waar ik iets mee heb, anders lukt het me niet zo goed want ik ben veel te eerlijk en direct. In het maken van die keuzes is vooral mijn nieuwsgierigheid leidend. Heel soms kies ik een klus uit voor het geld, maar daar word ik zelden echt blij van.
Dat was ook een van de redenen dat ik ben gaan freelancen, zodat ik meer kon kiezen voor projecten waar ik wat bij voel. Zo werk ik nu voor een uitgeverij en voor de documentairetak van de NTR. Daarnaast doe ik schrijfklussen voor onder andere NRC en Libelle. Bij die laatste zit een superleuke chef waar je je eigen ideeën kan aandragen.
En inmiddels heb ik ook een goede balans gevonden waarbij ik bij minstens één opdrachtgever onderdeel ben van een team, anders wordt het een vrij eenzaam bestaan.”
Wat vind je het moeilijkste aan het freelance bestaan?
“Het altijd moeten leuren met je idee vond ik het moeilijkste, maar sinds corona ben ik mijn werkzaamheden wat meer gaan tweaken en sindsdien heb ik daar geen last meer van.
Misschien ook omdat ik meer in de non-profitsector ben gaan werken, zoals voor AVA (organisatie die opkomt voor de rechten van vrouwen bij abortus en anticonceptie), ATRIA (kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis) en Rutgers (expertisecentrum over seksualiteit) waar ik een aantal communicatieprojecten heb gedaan en waarbij het meer ging over mijn vaardigheden en ervaring in plaats van mijn ideeën. Dat vond ik wel heel verfrissend.”
En wat zijn je ambities nog voor de toekomst?
“Eigenlijk is het mijn ambitie om juist minder te werken, haha! Ik wil graag meer rust en minder stress over of ik wel genoeg werk heb, want ik heb in die 5 jaar tijd nog nooit zonder werk gezeten. Nee zeggen vind ik heel moeilijk, ik vind zoveel leuk: van eindredactie tot PR en communicatie. Dus ik laat me soms nog wel eens te makkelijk verleiden voor nóg een klus.
En ik moet van mezelf ook altijd binnen 24 uur op een mail antwoorden. Niemand verwacht dat van je, maar als je dat altijd maar doet dan creëer je zelf eigenlijk die verwachting.
Ik wil wel meer voor kranten schrijven zoals ik dat nu doe voor NRC. En ik ben heel blij met mijn PR-werkzaamheden voor een uitgeverij, omdat ik dan heel veel kan lezen.”
Dan nu de hamvraag waarop elke freelancejournalist natuurlijk het antwoord wil weten: wat zijn de kerneigenschappen van een goede redacteur?
“Ik heb daar eens een stuk over geschreven voor Villa Media (website over journalistiek) en over dat ik me als chef best wel ergerde aan de zogenoemde ‘lakse freelancer’. Daarmee bedoel ik dat er zoveel journalisten zijn die hun afspraken niet nakomen. Bijvoorbeeld wanneer je een meeting hebt gehad met een redacteur en hebt gevraagd of deze wat ideeën kan aanleveren en je dan vervolgens niks meer van hem of haar hoort. Of dat ze twee dagen voor de deadline mailen dat ze ziek zijn en het niet meer lukt om iets aan te leveren, waardoor je vervolgens met twee lege pagina’s zit.
Er zijn zoveel freelancers of studenten journalistiek die bang zijn dat er niet genoeg werk is voor ze. Maar ik zeg altijd: als je je werk goed genoeg doet, is er zeker wel plek. En verder is het heel belangrijk, zeker als je gaat pitchen, dat je duidelijk kunt maken waarom jij de aangewezen persoon bent om een bepaald artikel te schrijven. En ook: wat is de invalshoek? En waarom nu?
En houd je verder dus gewoon aan de afspraken en geef het op tijd aan als je de deadline niet gaat halen. Overleg met je opdrachtgever, want daar zijn ze tenslotte voor.”
“Oh, en nog een laatste tip: kijk eens op Linkedin. Veel mensen uit de creatieve wereld denken dat dat heel saai is, maar het zal je verbazen hoeveel leuke opdrachten ik via dat platform heb gekregen.”
