Jij en je vrienden hebben een briljant idee. Of je doet een aantal opdrachten met iemand samen en dit groeit organisch tot een samenwerking. Grote kans dat jullie een vennootschap onder firma (vof) zullen oprichten als het serieuzer wordt.
De vof is een rechtsvorm die gebruikt wordt om een onderneming te starten wanneer er twee of meer eigenaren in het spel zijn. Voor de wet is de vof geen rechtspersoon (dus wel een rechtsvorm, geen rechtspersoon, check). Dit betekent voornamelijk dat de eigenaren zelf mogen uitzoeken hoe ze de samenwerking regelen én dat in het geval van schuld iedere eigenaar evengoed privé aansprakelijk is, ongeacht wie de schuld heeft veroorzaakt. Het is dus belangrijk dat de eigenaren -voordat ze enthousiast beginnen met ondernemen- rekening houden met de volgende zaken:
Leg alle afspraken vast
Vriendschap en goed vertrouwen alleen zijn niet genoeg om een samenwerking te laten slagen. Het maken van goede afspraken en deze contractueel vastleggen voorkomt een hoop misverstanden in de toekomst. Denk daarbij aan afspraken over: hoeveel vermogen iedereen inlegt; de werkzaamheden, bevoegdheden en beloning per eigenaar; de looptijd van de samenwerking; spelregels bij vroegtijdig uittreden; de inbreng van nieuwe zakenpartners; ziekte, arbeidsongeschiktheid en verzekeringen. Er zijn veel zaken waarover je het oneens kunt worden. Probeer alle mogelijke, relevante scenario’s met je mede-eigenaren door te nemen en maak daar duidelijke afspraken over. Een contract is niet wettelijk verplicht, maar mag eigenlijk niet ontbreken.
Organiseer jullie geld
Binnen de vof wordt er geen onderscheid gemaakt tussen privé- en zakelijk vermogen. In theorie maakt het dus niet uit wie, wat, wanneer betaalt aangaande de vof. De Belastingdienst bepaald de te betalen belasting aan de hand van de winst. Om het overzicht voor alle eigenaren te behouden is het daarom handig om een zakelijke rekening te openen voor de zakelijke transacties. Zo heeft iedereen inzicht in de geldstromen en staat niemand voor vervelende verrassingen op financieel gebied.
Tel uit je winst?
In een VOF is er geen sprake van een salaris. Wel kan er maandelijks een bedrag onttrokken worden om van te leven. Dit heet een privé-onttrekking. Doordat ondernemen een onzekere manier van geld verdienen is, is het vaak niet mogelijk al na één maand een vast bedrag te onttrekken. Maak daarom een schatting van jouw winst en bepaal zo hoeveel je maandelijks uit de onderneming haalt.
Nog even over privé aansprakelijkheid
Een grote investering gevolgd door een globale pandemie kan je bedrijf wel in de problemen brengen. Voor een schuldeiser maakt het bovendien niet uit wiens idee die investering was. Hij/zij heeft het recht om bij iedere eigenaar aan te kloppen voor zijn/haar geld. Het is dus aan te raden om geen grotere investeringen te doen dan het banksaldo van de zakelijke rekening toelaat. Maak ook afspraken over wie de bevoegdheid heeft om investeringen te doen en hoe je zaken financieel afhandelt als er schuldeisers zijn. Houd er wel rekening mee dat wettelijk iedere eigenaar hoofdelijk privé aansprakelijk is, welke afspraken je ook maakt.
Tot slot
Hoewel je er natuurlijk niet vanuit gaat, kan het gebeuren dat iemand vroegtijdig uit de onderneming wil stappen, of plotseling overlijdt. In beide gevallen wordt de vof dan wettelijk ontbonden, tenzij daar afspraken over zijn gemaakt. Vaak kan de vof dan door met minder vennoten. Wanneer er nog maar één eigenaar overblijft is het mogelijk om de vof om te zetten naar een eenmanszaak. Concluderend staat of valt een succesvolle vof bij een goed idee en nog betere afspraken.
